ไม่ว่าคุณจะเป็นนักดำน้ำลึก (Diver) หรือนักดำน้ำที่ผิว (Snorkeler) โปรดตระหนักไว้เลยว่าคุณคือ หนึ่งในตัวแทนของผู้ปกป้องสิ่งแวดล้อมทางน้ำ และนี่คือบัญญัติ 10 ประการที่เราจะสามารถช่วยกันซึ่ง วิธีปกป้องสิ่งแวดล้อมทางน้ำ จงเริ่มตั้งแต่วันนี้
- Dive carefully in fragile aquatic environments.การดำน้ำอย่างระมัดระวังต่อสิ่งแวดล้อมและปกป้อง สิ่งแวดล้อมทางน้ำ ใต้น้ำที่เปราะบาง
ไม่ว่าสิ่งเหล่านั้นจะเป็นสิ่งมีชีวิตที่อาจทำให้เราเกิดการบาดเจ็บ เช่นปะการังแข็ง หรือแม่นทะเล หรือแม้กระทั้งฟองน้ำ ท่านรู้หรือไม่ว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านั้นเจริญเติบโตขึ้นมา ด้วยเนื้อเยื่อที่มีความซับซ้อน ประกอบกับโครงสร้างหินปูน (CaCO3) และใช้เวลานานหลายปีกว่าจะเติบโตได้เพียงนี้ มันอาจจะหัก พังทลายได้ในไม่เวลาเพียงเสี้ยววินาที หากคุณไม่ระวัง
การปรับแรงลอยตัวให้เป็นกลาง (Neutral Buoyancy)
- Streamline yourself.การทำตัวให้พลิ้วไหวไปกับสายน้ำ
เป็นที่ทราบกันดีแล้วว่าสภาพแวดล้อมใต้ทะเล ล้วนมีความอ่อนไหวและเปราะบาง การปรับแรงลอยตัวให้เป็นกลาง (Neutral Buoyancy) เหมือนนักบินอวกาศที่มีสภาวะไร้น้ำหนัก นั้นเป็นสิ่งที่ดีเยี่ยมจงอย่าลืมองค์ประกอบที่ช่วยให้คุณสามารถควบคุมแรงลอยตัวทั้ง 3 ประการคือ ระบบน้ำหนัก BCD และปอดของคุณ นอกจากนี้แล้วการจัดอุปกรณ์ เช่นสาย SPG และ Alternated Air Source ให้อยู่ในตำแหน่งที่ดีไม่ลากหรือเกี่ยวกับพื้นทะเล หรือแนวปะการัง โดยครูของคุณได้เตรียมห่วงสำหรับยึดติดอุปกรณ์เหล่านั้นไว้แล้ว นอกจากนี้มันก็เป็นการดีเสียด้วยที่อุปกรณ์สำคัญเหล่านั้นจะไม่ชำรุด และเสียหาย
อุปกรณ์ที่ห้อยเกะกะจะเป็นอุปสรรค และสร้างความเสียหายได้ วิธีปกป้องสิ่งแวดล้อมทางน้ำ
- Continue your education.การศึกษาในระดับที่สูงขึ้น
การเรียนในหลักสูตรที่สูงขึ้นจะช่วยพัฒนาทักษะ ความสามารถในการดำน้ำประกอบกับความรู้ และทัศนคติที่ดีต่อกิจกรรมดำน้ำเพื่อการท่องเที่ยว และอนุรักษ์ ทั้งนี้การศึกษาในระดับที่สูงขึ้นยังหมายถึงการฝึกฝน และพัฒนาทักษะการดำน้ำของตนเองร่วมกับครู และคู่บัดดี้ในการดำน้ำแต่ละครั้งด้วย เช่นทักษะการควบคุม Neutral buoyancy อย่าปล่อยให้การดำน้ำท่องเที่ยว หรือการพักผ่อนผ่านเลยไป จงตั้งใจฝึกฝน และพัฒนาทักษะให้อยู่ในระดับมาตรฐานหรือดีขึ้นอยู่เป็นประจำ
การเรียนในหลักสูตรที่สูงขึ้นจะช่วยพัฒนาทักษะ ความสามารถในการดำน้ำ
- Consider your impact on aquatic life.คำนึงถึงผลกระทบของคุณที่มีต่อสิ่งมีชีวิตใต้น้ำ
สัตว์น้ำหลายชนิดมีนิสัยที่เชื่อง และขี้สงสัยกับการเข้ามาของมนุษย์ บางครั้งเราสามารถที่จะใกล้ชิด และเล่นกับสัตว์น้ำเหล่านั้นได้ แต่คุณทราบหรือไม่ว่าการกระทำดังกล่าวจะเปลี่ยนพฤติกรรมของสัตว์เหล่านั้นไปอย่างสิ้นเชิงทั้งนิสัยการดำรงชีวิต การหาอาหาร และการสืบพันธุ์ บางครั้งพบว่าสัตว์น้ำหลายชนิดที่เชื่องกลับมีนิสัยที่ดุร้ายไปเลยก็มี ดังนั้นคุณไม่ควรให้อาหาร จับ สัมผัส ขี่หลัง ซึ่งเป็นการเข้าใกล้สัตว์น้ำเหล่านั้นจนมากเกินไป
การเข้าใกล้สัตว์น้ำเหล่านั้นจนมากเกินไปอาจส่งผลต่อพฤติกรรมของสัตว์
- Understand and respect underwater life.สร้างความเข้าใจและเคารพต่อสิ่งมีชีวิตใต้น้ำ
ทุกชีวิตล้วนแต่มีคุณค่าในตัวเองทั้งนั้น เช่นเดียวกันกับมนุษย์ ในทุกวันนี้เราใช้ทรัพยากรทางน้ำมามากจนเกินขีดจำกัดที่ธรรมชาติจะรับไว้ได้แล้ว เมื่อใดก็ตามได้ไปท่องเที่ยวทางน้ำก็เสมือนการเข้าไปเยี่ยมบ้านคนอื่น จงอย่านำสิ่งใดในน้ำกลับไปเป็นของที่ระลึก หรือของฝากที่เราคิดว่ามันดีเยี่ยม เพราะนั่นเป็นการซ้ำเติมและเป็นการเปลี่ยนแปลงธรรมชาติให้แตกต่างไปจากเดิม
จงอย่านำสิ่งใดในน้ำกลับไปเป็นของที่ระลึก
- Be an ECO-Tourist.การเป็นนักท่องเที่ยวเชิงนิเวศ
ในบางครั้งคุณสามารถไปใช้บริการรีสอร์ท ร้านดำน้ำ หรืออื่นๆ มากมาย ที่จะอำนวยความสะดวกให้คุณในการไปท่องเที่ยวทางน้ำ ขอให้คุณเลือก หรือสนับสนุนหน่วยธุรกิจบริการทางน้ำที่ให้ความสำคัญต่อการอนุรักษ์ และไม่ทำลายทรัพยากรทางน้ำ รวมถึงนโยบายเชิงนิเวศที่คุณสามารถศึกษาและตรวจสอบได้จากการดำเนินงาน
ร้านดำน้ำท้องถิ่นส่วนใหญ่จะมีลูกค้าจำกัดและจะอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมควบคู่กัน
- Respect the underwater cultural heritage.เคารพในมรดกทางวัฒนธรรมใต้น้ำ
แหล่งท่องเที่ยวทางน้ำบางแห่งเปรียบเสมือน มรดกทางวัฒนธรรม มีประวัติศาสตร์อันเก่าแก่ซึ่งน่าศึกษาและค้นคว้าเป็นอย่างยิ่ง เช่นเรือจม และเครื่องบินจมเป็นต้น ซึ่งเป็นที่นิยมของนักดำน้ำเป็นอย่างมากตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน นอกจากนี้แล้วแหล่งดำน้ำประเภทนี้จะเป็นแหล่งที่อยู่อาศัย และแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำ ที่มีประโยชน์อีกด้วย
แหล่งดำน้ำประเภทเรือจมเป็นมรดกทางวัฒนธรรม และธรรมชาติ
- Report environmental disturbances or destruction.รายงานสิ่งที่สร้างความรบกวน หรือทำลายสิ่งแวดล้อม
ในการท่องเที่ยวทางน้ำ และการดำน้ำขอให้คุณทำตนเป็นนักสำรวจผู้มีนิสัยช่างสังเกตไปด้วย หากคุณพบเจอการกระทำที่เป็นภัยต่อสิ่งแวดล้อม เช่นการทิ้งสมอ การดักลอบ หรือวางอวนในแนวปะการัง รวมถึงกิจกรรมของนักท่องเที่ยว และนักดำน้ำกลุ่มใดใดที่กระทำการไม่เหมาะสมต่อทรัพยากรทางน้ำ คุณควรแจ้งให้เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นได้ทราบเพื่อทำการแก้ไขปรับปรุง หรือดำเนินการทางกฎหมาย
การสำรวจสามารถรายงานให้สังคมและท้องถิ่นรับรู้ปัญหา
- Be a role model.เป็นแบบอย่างที่ดี
ในฐานะที่คุณเป็นผู้ที่มีความคุ้นเคยกับการท่องเที่ยวทางน้ำ หรือเป็นนักดำน้ำท้องถิ่น คุณควรประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดีในการเข้าใช้ทรัพยากรอย่างเป็นมิตร ถูกต้องและเหมาะสม เช่นเดียวกันกรณีที่คุณเป็นนักดำน้ำที่มีประสบการณ์หรือเป็นนักดำน้ำสายอาชีพ ทุก ๆ การกระทำของคุณพร้อมที่จะถูกลอกเลียนแบบและปฏิบัติตามเป็นอย่างยิ่ง ดังนั้นก่อนจะกระทำการใดใดที่ส่งผลเสียต่อสิ่งแวดล้อมทางน้ำ จงคิดก่อนทำนักดำน้ำสายอาชีพต้องประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดี
- Get involved เข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวข้อง
ในที่นี้หมายถึงการกระทำตนเป็นจิตอาสาเสียบ้าง เพื่อปลูกฝัง และสร้างจิตสำนึกให้แก่สังคม แม้ว่าบางครั้งมันอาจจะไม่ได้ผล หรือไม่เห็นผลทันตา แต่มันเป็นเป็นการกระทำเชิงสัญลักษณ์ ให้ทุกคนได้รับรู้ และเข้าใจในวัตถุประสงค์ของงานได้ดียิ่งขึ้น เช่นการปลูกป่าชายเลน การเก็บขยะชายหาด หรือดำน้ำเก็บขยะใต้ทะเลเป็นต้น นอกจากนี้หากคุณเป็นผู้ที่มีทุนทรัพย์ คุณอาจจะสนับสนุนกิจกรรมที่มีประโยชน์ดังกล่าวด้วยเงินของคุณเอง ต่อองค์กรที่มีส่วนรับผิดชอบ
ที่มา www.projectaware.org
เรียบเรียงโดย ภาณุ แช่มชื่น
